Data Digital Transformation #7: องค์กรต้องมี Data Strategy ถึงจะสามารถแข่งขันได้

ในปัจจุบันองค์กรจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมีกลยุทธ์ด้านข้อมูล (Data Strategy) มีการกล่าวว่าถ้าองค์กรไม่มีกลยุทธ์ทางด้านนี้แล้วจำเป็นจะต้องเร่งทำมิฉะนั้นแล้วจะไม่สามารถแข่งขันได้โดยกลยุทธ์ด้านข้อมูลจะต้องสอดคล้องกับกลยุทธ์ขององค์กร (Corporate strategy) นอกจากต้องสัมพันธ์กับกลยุทธ์ของฝ่ายต่างๆอาทิเช่น กลยุทธ์การตลาด กลยุทธ์ด้าน Supply Chain หรือ กลยุทธ์ด้านไอที ตลอดจนต้องวางกลยุทธ์ที่เข้าใจสภาพการแข่งขันและนำ Best practice จากภายนอกองค์กรมาใช้ในการวางแผนดังแสดงในรูปข้างล่างนี้ ดังนั้นการทำ Data Startegy ขององค์กรจึงไม่ใช่เป็นเรื่องของแค่แผนกไอที หรือทีมงานวิเคราะห์ข้อมูล แต่จะต้องร่วมกันทำกับทุกภาคส่วนในองค์กร

ทีมงานแต่ละทีมอาจให้ความหมายของ Data Strategy ที่แตกต่างกัน ในมุมมองของทีม Business Intelligence (BI) และฝั่งธุรกิจ (Business user) อาจมองว่าเป็นกลยุทธ์ในการเข้าถึงข้อมูลและนำข้อมูลมาวิเคราะห์ ในมุมมองของทีมบริหารจัดการข้อมูล (Data manager) อาจมองว่าเป็นกลยุทธ์การจัดทำธรรมาภิบาลข้อมูล (Data Governance) และมองเรื่องคุณภาพข้อมูล (Data quality) ในมุมมองของนักวิทยาศาสตร์ข้อมูลอาจมองว่าเป็นกลยุทธ์ในการนำข้อมูลมาวิเคราะห์หรือการทำ Data Science และมุมของแผนไอทีก็อาจมองว่าเป็นกลยุทธด้านการทำสถาปัตยกรรมข้อมูลหรือการทำ Data Lake

ผมได้ไปอ่านบทความของหน่วยงาน CDQ Comptetence Center ที่ให้ความหมายของ Data Strategy ไว้ได้อย่างดีว่า กลยุทธ์ที่ดีควรจะตอบคำถามขององค์กรหลักๆในสองด้านคือ

• ด้าน Data Monetisation กล่าวคือ องค์กรจะสามารถนำข้อมูลไปใช้เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับองค์กรได้อย่างไร เช่นการวิเคราะห์ข้อมูลในเชิงลึกและนำมาปรับปรุงกระบวนการทำงาน หรือการสร้างโมเดลธุรกิจแบบใหม่โดยใช้ข้อมูลเป็นตัวขับเคลื่อน
• ด้าน Data Foundation กล่าวคือ องค์กรจะมีการบริหารจัดการข้อมูลอย่างไรเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับองค์กร กล่าวคือ จะนำเข้า เก็บ ประมวลผล และกระจายข้อมูลอย่างไร

Data strategy คือสิ่งที่องค์กรควรจะต้องมีด้วยเหตุผลต่างๆดังนี้

1. ปัจจุบันข้อมูลได้กลายเป็นสินทรัพย์ที่สำคัญขององค์กร และสามารถทำให้องค์กรสร้างกลยุทธ์ใหม่ๆได้ ทั้งจากการสร้างผลิตภัณฑ์หรือบริการที่อ้างอิงจากข้อมูล หรือการนำข้อมูลมาวิเคราะห์ในเชิงลึก ซึ่ง Data Strategy จะเป็นการระบุกลยุทธ์ของการนำข้อมูลมาใช้ในธุรกิจขององค์กร
2. ข้อมูลในองค์กรต่างๆส่วนใหญ่มักจะมีปัญหาเรื่องคุณภาพข้อมูล ดังนั้น Data Strategy จะเป็นการกำหนดในเรื่องของ Data Foundation และจะช่วยทำให้การทำงานของกระบวนการธุรกิจ (Business Process) ดีขึ้น
3. ปัจจุบันองค์กรต่างๆเล็งเห็นความสำคัญในเรื่องของการนำข้อมูลมาทำการวิเคราะห์ข้อมูลขั้นสูง ทำวิทยาศาสตร์ข้อมูล หรือทำปัญญาประดิษฐ์ ซึ่ง Data Strategy จะช่วยกำหนดกลยุทธ์ในการพัฒนาทักษะของทีมงาน การเตรียมแผนงานต่างๆเพื่อนำข้อมูลมาวิเคราะห์ในด้านเหล่านี้
4. ข้อมูลในองค์กรส่วนใหญ่จะกระจายกันอยู่หลายที่ มีความเป็น Silo ซึ่ง Data Strategy จะช่วยวางกลยุทธ์ทำให้ทุกแผนกมีการเข้าถึงข้อมูลต่างๆได้ และช่วยลดการลงทุนเชิงเทคโนโลยีที่ซ้ำซ้อน
5. ปัจจุบันมีกฎระเบียบต่างๆทั้งภายในและภายนอกองค์กรที่ให้ความสำคัญกับเรื่องของข้อมูลมากขึ้น ทั้งในเรื่องของความปลอดภัยและ Data privacy อาทิเช่นมีกฎหมายคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล (PDPA) ออกมา ดังนั้นองค์กรจึงจำเป็นต้องมี Data Strategy ที่จะต้องกำหนดกลยุทธ์ให้ครอบคลุมกฎเกณฑ์ต่างๆเหล่านี้ และระบุถึงสิ่งที่ต้องทำ

จากที่กล่าวมาทั้งหมดจะเห็นได้ว่า ถ้าองค์กรใดต้องการจะทำ Digital Transformation องค์กรนั้นจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องมี Data Strategy ซึ่งในตอนต่อไป ผมจะมาสรุปให้ว่า Data Strategy ต้องประกอบไปด้วยอะไร และมีขั้นตอนการทำอย่างไร

ธนชาติ นุ่มนนท์

IMC Institute