กรกฎาคม 2015

30/07/201502/04/2018 thanachart Articles, Big Data

โครงการ Big Data กับความจำเป็นต่อการลงทุนด้านเทคโนโลยี

คำถามหนึ่งที่เรามักจะเจอบ่อยคือ “ข้อมูลใหญ่ขนาดไหนถึงจะเรียกว่า Big Data” หรือบางทีเราก็มักจะเจอคำถามว่า “เราต้องซื้อ Product อะไรเพื่อมาทำโครงการ Big Data เราต้องลงทุนซื้อเทคโนโลยี Hadoop หรือไม่” จริงๆแล้ว Big Data มันก็เป็นศัพท์ทางการตลาดที่พยายามจะบอกให้ผู้คนเข้าใจได้ว่าข้อมูลในปัจจุบันมีขนาดใหญ่ขึ้น (Volume) เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว (Velocity) มีรูปแบบที่หลากหลาย (Variety) และมีความไม่แน่นนอน(Vacirity) ซึ่งข้อมูลมหาศาลเหล่านี้มีทั้งข้อมูลภายใน ภายนอกองค์กรหรือจาก Social Media การที่ข้อมูลปัจจุบันเป็นอย่างนี้ถ้าใครรู้จักนำข้อมูลเหล่านี้มาวิเคราะห์มาใช้งานก็จะเป็นประโยชน์ต่อองค์กรมหาศาล หลายองค์กรเริ่มสนใจจะทำโครงการ Big Data แต่บางครั้งไปเริ่มที่ฝ่ายไอที ก็มักจะกลายเป็นโจทย์ในการหาโซลูชั่นหรือ Product ซึ่งพอเป็นโครงการอย่างนี้บางทีก็คิดว่าจะต้องลงทุนด้วยงบประมาณสูงๆ ทางบริษัท Vendor ต่างๆก็จะพยายามนำเสนอโซลูชั่นราคาแพงที่สามารถเก็บข้อมูลจำนวนมหาศาลได้และสามารถประมวลผลได้อย่างรวดเร็วทั้งๆที่อาจยังไม่รู้ด้วยว่าจะนำโซลูชั่นไปวิเคราะห์ข้อมูลอะไร โครงการ Big Data ที่ดีควรเริ่มที่ฝั่งธุรกิจ ควรจะต้องพิจารณาก่อนว่าต้องการทำอะไร อาทิเช่นต้องการหาข้อมูลลูกค้าเพิ่ม วิเคราะห์ความเสี่ยง พยากรณ์ยอดขาย ทำ Social Media Analysis. ต้องการคาดการณ์ความต้องการของลูกค้า ซึ่งโจทย์แต่ละอย่างอาจมีความต้องการข้อมูลที่แตกต่างกัน Product ที่ต่างกันและวิธีการวิเคราะห์ข้อมูลต่างกัน

Big Data มีองค์ประกอบที่สำคัญสามอย่าง

Data Source คือแหล่งข้อมูลที่าจจะเป็นข้อมูลภายในองค์กร หรือข้อมูลภายนอกองค์กร หรืออาจต้องนำข้อมูลจากSocial Media มาใช้ ข้อมูลอาจเป็นข้อมูลรูปแบบเดิมที่เป็น structure หรือข้อมูลแบบใหม่ที่เป็น unstructure แต่หลักการหนึ่งที่สำคัญในเรื่องของ Big Data คือถ้าเรามีข้อมูลมากขึ้นก็น่าจะมีประโยชน์ต่อองค์กรมากขึ้นตาม

Technology คือโซลูชั่นที่จะช่วยทำให้เราสามารถจะเก็บข้อมูลและประมวลผลได้รวดเร็วขึ้น การจะใช้เทคโนโลยีใดก็ขึ้นอยู่กับข้อมูลที่ต้องการ ถ้าขนาดข้อมูลไม่ได้มากไปข้อมูลที่ต้องการยังเป็นแบบเดิมก็อาจใช้เทคโนโลยีแบบเดิมในการเก็บ หรือถ้าข้อมูลมีจำนวนมากก็อาจพิจารณาเทคโนโลยใหม่ๆที่เป็น Hadoop หรือ MPP รวมถึงอาจต้องพิจารณาเครื่องมือต่างๆในการวิเคราะห์ข้อมูลเช่น BI หรือ Analytics Tool

Analytics คือกระบวนการในการนำข้อมูลมาวิเคราะห์ ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับโจทย์ว่าต้องการทำอะไรงานบางอย่างก็อาจใช้เครื่องมือ BI ทั่วๆไปแต่งานบางงานก็อาจต้องหาผู้เชี่ยวชาญที่เป็น Data Scientists เข้ามาช่วย โดยเฉพาะกรณีที่ต้องการใช้ข้อมูลเพื่อคาดการณ์ต่างๆที่อาจต้องหาอัลกอริทึมที่เหมาะสม

จากที่กล่าวมาจะเห็นว่าบางครั้งโครงการ Big Data อาจไม่ต้องลงทุนซื้อเทคโนโลยีใดเลยก็ได้ ถ้าเริ่มจากความต้องการทางธุรกิจและเข้าใจว่าต้องการ Data Source และต้องวิเคราะห์ข้อมูลอย่างไร

ธนชาติ นุ่มนนท์

IMC Institute

กรกฎาคม 2558

27/07/201527/07/2015 thanachart Cloud Computing

การตัดสินใจเลือก IaaS Cloud Service Provider

การพิจารณาเลือกใช้ IaaS (Infrastructure as a Service) จากผู้ให้บริการ Cloud รายต่างๆทั้งในและต่างประเทศ มีความแตกต่างจากการจัดหาระบบฮาร์ดแวร์มาเอง ต่างกับการเลือกหา Sever Hosting ไม่ใช่แค่การพิจารณาเรื่องราคา เพราะระบบ Cloud ไม่ใช่การทำ Hosting หรือการหา Co-location บน Data Center จุดเด่นของ Cloud ไม่ใช่อยู่ที่จะเรื่องงบประมาณแต่อยู่ที่ความยืดหยุ่น ความคล่องตัวของการใช้บริการ และ การขยายระบบขนาดใหญ่ได้

ผมเคยเขียนบทความลงในบล็อกนี้ครั้งหนึ่งเรื่อง ปัจจัยในการเลือกใช้ Cloud Computing สำหรับองค์กร มาในวันนี้อยากจะมาขยายความสำหรับปัจจัยที่สำคัญในการเลือกใช้บริการ IaaS โดยมีข้อแนะนำดังนี้

ผู้ให้บริการต้องมี Service Catalog ทีดี: การใช้ IaaS/PaaS Cloud จะมีบริการที่หลากหลาย ไม่ใข่แค่การใช้ Virtaul Server อาจมีทั้ง Storage, Database, Load Balancer หรือระบบอื่นๆ ผู้ให้บริการต้องมี Catalog ที่จะระบุประเภทของการบริการ ราคาในรูปแบบต่างๆ
ผู้ให้บริการควรมี Market Place: การใช้บริการ Cloud อาจต้องมีการติดตั้ง Middleware หรือ Software อื่นๆลงบน Server ผู้ให้บริการ Cloud ที่ดีจะต้องมี Marketplace ที่ให้ลูกค้าเลือกซอฟต์แวร์ในการติดตั้งมาพร้อมกับค่าใช้งานที่เป็นลักษณะ pay per use คล้ายๆกับการซื้อซอฟต์แวร์จาก Apple App Store คังตัวอย่างที่แสดงในรูปที่ 1 ซึ่งเป็นตัวอย่างการเลือกใช้ SAP HANA จาก AWS Marketplace

รูปที่ 1 ตัวอย่างของ Cloud Marketplace

ความสามารถในการทำ Self Provision: จุดเด่นของระบบ Cloud คือความยิดหยุ่น ผู้ให้บริการต้องให้ผู้ใช้สามารถจะเพิ่มหรือลดจำนวนบริการต่างๆอาทิเช่น Virtual Server ได้ด้วยความรวดเร็ว ผมเองในบางวันทำการอบรมให้กับ IMC Institute ต้องเพิ่ม Server ขึ้นมาถึง 40-90 เครื่อง และต้องปิดการใช้บริการในตอนเย็นด้วยความรวดเร็ว

รูปที่ 2 ตัวอย่างของการ Provision Server จำนวนมากภายในเวลารวดเร็ว

ความสามารถในการรองรับการขยายตัวของลูกค้า: ระบบ Cloud Computing จะมีความต้องการที่ยืดหยุ่นเหมือนการใช้ไฟฟ้าหรือน้ำประปา ผู้ให้บริการจะต้องมีการทำ Capacity Planning ที่ดีและอาจต้องมีเครื่อง Server นับพันหรือหมื่นเครื่อง (บางทีอาจหลายแสนเครื่อง) ที่รองรับการใช้งานของผู้ใช้จำนวนมากได้ หากวางแผนไม่ดีผู้ใช้ก็ไม่สามารถจะเพิ่มเครื่อง Virtual Server หรือบริการต่างๆเมื่อมีความจำเป็นได้
ความสามารถในการทำ Auto-scaling หรือ Vertical Scaling: จุดเด่นของระบบ Cloud คือสามารถที่จะมีระบบรองรับเมื่อเกิด Peak Load หรือที่เรียกว่า Cloud Burst ได้ ผู้ให้บริการต้องมีระบบที่ให้ลูกค้าสามารถทำ Migration ที่สามารถเปลี่ยนขนาดของเครื่องด้วยความรวดเร็ว (Vertical Scaling) หรือสามารถทำ Auto Scaling ที่จะเพิ่มเครื่องได้อัตโนมัติ
ข้อตกลงการใช้บริการ: พิจารณาเรื่อง SLA ด้านต่างๆเช่นการประกันเรื่อง Uptime, Reliability/Uptime, มาตรฐานเรื่องความปลอดภัย และข้อตกลงด้านอื่นๆ
ข้อมูลด้านโครงสร้างพื้นฐานของผู้ให้บริการ: อาทิเช่นตำแหน่งของ Data Center, ข้อมูลด้าน Internet Bandwidth, จำนวน Server หรือจำนวนผู้ใช้ในปัจจุบัน อันจะมีผลต่อประสิทธิภาพของการให้บริการ รวมถึงเรื่องของ Latency
จำนวนลูกค้าและความน่าเชื่อถือของผู้ให้บริการ: จำนวนลูกค้าและความน่าเชื่อถือของผู้ให้บริการก็มีความสำคัญ เพราะการให้บริการ Cloud คือการบริการระยะยาวที่ผู้ให้บริการต้องลงทุนค่อนข้างสูงและผลตอบแทนจะไม่ได้มาโดยเร็ว

ปัจจัยต่างๆที่กล่าวมาจะมีผลสำคัญยิ่งต่อการเลือกผู้ให้บริการ Cloud ทั้งนี้จะเห็นได้ว่าปัจจัยเรื่องราคาไม่ใช่เรื่องสำคัญสุด แต่ผู้ใช้ควรพิจารณาปัจจัยอื่นๆประกอบ

ธนชาติ นุ่มนนท์

IMC Institute

26/07/201527/07/2015 thanachart Articles, Cloud Computing

การบริหารจัดการ Cloud Computing Services

Cloud Computing เป็นการเปลี่ยนโมเดลของการทำงานไอทีสู่งานบริการ แต่หลายๆครั้งก็ยังพบว่าทั้งผู้ให้บริการ Cloud (ผู้ติดตั้ง private/public cloud) หรือผู้ใช้บริการ Cloud ก็ยังทำงานในรูปแบบเดิมๆเสมือนการจัดหาระบบไอทีที่เป็นแบบ On-premise อาทิเช่น

หน่วยงานไอทีวางแผนติดตั้ง Private Cloud โดยคิดว่าเป็นการทำ Virtual Server ให้กับหน่วยงานอื่น โดยไม่มีการวางแผนทำ Capacity Mangement โดยคิดว่าคือการจัดซื้อระบบมาแทน Server
ผู้ให้บริการ Cloud ไม่สามารถตรวจสอบและตัดสินใจได้ว่า Virtual Server ที่จัดสรรไปมีการใช้งานจริงหรือไม่ เพราะไม่ได้คำนึงว่าจะมี Service Lifecycle
การบริการ Cloud ขาด Service Catalog และไม่มีระบบการทำ Provisioning เพราะคิดว่า Cloud Service ก็คือการจัดหาระบบมาแทน Server แบบเดิมๆที่ไม่น่าจะมีบริการที่หลากหลาย
ผู้ใช้บริการ Cloud ขอใช้ระบบเกินความจำเป็น อาทิเช่น ขอ Virtual Server ที่มีขนาดใหญ่สุด หน่วยความจำมากเกินความจำเป็น เพราะผู้ใช้คิดเสมือนว่าซื้อ Hardware แบบเดิมๆ
ผู้ใช้บริการ Cloud ไม่สามารถบริหารความต้องการการใช้งานได้ ทำให้ค่าใช้จ่ายเกินความจำเป็น เพราะไม้เข้าใขการจัดการ User Demand

แท้ที่จริงแล้วการบริหารจัดการ Cloud Computing คือการบริหารงานบริการที่ต้องใช้หลักการของ ITSM (Information Technology Service Management) และอาจใช้แนวทางอย่าง ITIL (Information Technology Infrastructure Library) มาช่วยในการจัดการ โดยเราอาจพิจารณาขั้นตอนต่างๆดังนี้

1) Service Strategy คือขั้นตอนในการวางแผนเพื่อที่จะใช้หรือให้บริการ Cloud Service ทั้งทางด้านนโยบาย ความต้องการ และ Governance ซึ่งเราอาจมีเรื่องต่างๆที่ต้องพิจารณาอาทิเช่น

Demand Management คือการวางแผนเพื่อที่จะให้มั่นใจได้ว่าผู้ใช้ไม่ได้ขอใช้บริการเกินความจำเป็นและสร้างปัญหาต่างๆในอนาคต
Service Portfolio Management คือการทำ Service Portfolio เพื่อจัด Cloud Serviceให้สอดคล้องกับความต้องการทางธุรกิจ
Financial Management คือการวางแผนบริหารจัดการการเงิน ทั้งงบประมาณที่จะต้อง รูปแบบของคิดค่าบริการต่างๆ

2) Service Design คือขั้นตอนการทำ Capacity Management ซึ่งเป็นการออกแบบ Cloud Service ให้เหมาะสมกับความต้องการ ซึ่งเราอาจมีเรื่องต่างๆที่ต้องพิจารณาอาทิเช่น

Service Catalog Management คือการจัดการข้อมูลของ Cloud Services ต่างๆที่มีให้บริการ ซึ่งโดยมากผู้ให้บริการมักจะมีหลากหลาย Service และราคาที่หลากหลาย อาทิเช่นบริการ Virtual Server, Storage หรือ Database
Service Level Management คือการบริหารและต่อรองข้อตกลงการให้บริการ (SLA: Service Level Agreement)
Supplier Management คือการบริหารจัดการ supplier ต่างๆที่เกี่ยวข้องกับการให้บริการ Cloud อาทิเช่น Supplier ด้าน Software Licensing
Capacity Management คิอการบริหารความสามารถในการให้บริการเพื่อให้มั่นใจว่า จะมี Cloud Service ที่มีการให้บริการเพียงพอกับความต้องการ อาทิเช่นสามารถสร้าง Virtual Server ได้มากพอ หรือไม่มีจำนวน Server มากเกินความจำเป็น
Information Security Management คือการบริหารทางด้านความปลอดภัยและความน่าเชื่อถือของการให้บริการ Cloud

3) Service Opeartion คือขั้นตอนการทำการทำงานประจำวันของการให้บริการ Cloud Service ซึ่งเราอาจมีเรื่องต่างๆที่ต้องพิจารณาอาทิเช่น

Request Fulfillment คือขั้นตอนในการขอใช้บริการว่าจะจะต้องมีการบริหารจัดอย่างไร และจะเป็นรูปแบบ Self-service เพียงใด
Incident Management คือขั้นตอนบริหารจัดการเมื่อเกิด incident ในการใช้บริการ Cloud
Access Management คือขั้นตอนการกำหนดสิทธิ์ให้ผู้ใช้บริการ สามารถที่จะใช้บริการใดบ้าง ตามนโยบายที่กำหนดไว้

4) Service Transition คือขั้นตอนบริหารการเปลี่ยนแปลงต่างๆที่จะเกิดขึ้น ซึ่งเราอาจมีเรื่องต่างๆที่ต้องพิจารณาอาทิเช่น

Change Management คือขั้นตอนที่ให้มั่นใจว่าการเปลี่ยนแปลงทุกขั้นตอนของ Cloud Service สามารถที่จะควบคุมได้
Service Asset and Configuration Management คือการบริหารจัดการ Configuration และทรัพยากรที่อยู่ภายใต้ระบบ Cloud ซึ่งเป็นการทำ CMDB (Configuration Management DataBase)
Knowledge Management คือกระบวนการที่จะรวบรวมองค์ความรู้ใหม่ๆที่เกี่ยวกับ Cloud Computing Services

จากที่กล่าวมาจะเห็นได้ว่าการบริหารจัดการ Cloud Computing ไม่ใช่คือการวางแผนเพื่อจะจัดซื้อระบบ Hardware/Software มา แต่เป็นเรื่องของการบริหาร Service Lifecysle ที่ต้องวางแผนและบริหารจัดการในระยะยาว

ธนชาติ นุ่มนนท์

IMC Institute

02/07/201502/07/2015 thanachart Articles

ตัวชี้วัด Digital Economy ในมุมมองของภาคเอกชน

เมื่อวานนี้ได้มีโอกาสไปประชุมเพื่อระดมความคิดเห็นเรื่องการทำแผนเรื่อง Digital Economy ของกระทรวงเทคโนโลยีสานสนเทศและการสื่อสาร โดยเป็นการประชุมในกลุ่มที่ 4 สำหรับภาคเอกชนซึ่งก่อนหน้านี้ก็มีการประชุมในกลุ่มอื่นๆอาทิเช่น ภาคสังคม ภาควิชาการ และ ภาคราชการ ผมเองได้รับเชิญสองรอบคิอภาควิชาการและภาคเอกชน แต่เลือกไปในฐานะของภาคเอกชนเป็นตัวแทนสมาคมอุตสาหกรรมเทคโนโลยีสารสนเทศไทย (ATCI)

ในกลุ่มย่อยของเราเห็นคล้ายกันว่า Digital Economy คือการนำเทคโนโลยีดิจิทัลหรือไอซีทีไปใช้ในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจเพื่อที่จะทำให้เราหลุดพ้นจากกับดักเศรษฐกิจที่เราติดหล่มมาในช่วง 4-5 ปีที่ผ่านมา การนำดิจิทัลเข้ามาเราอาจได้นวัตกรรมใหม่ การบริการใหม่ และทำให้เศรษฐกิจในทุกภาคส่วนเราแข่งขันได้ Digital Economy จะต้องมุ่งเน้นให้อุตสาหกรรมภาคส่วนต่างๆในประเทศเจริญเติบโต ไม่ได้มีเป้าเพียงเพื่อมุ่งให้อุตสาหกรรมไอซีทีบ้านเราเจริญเติบโต

เราได้ถกกันในประเด็นเรื่อง How To เล็กน้อย โดยมองว่าสิ่งสำคัญในการทำ Digital Economy คือการเตรียมโครงสร้างพื้นฐานด้านดิจิทัลเช่น High Speed Broadband ให้ทั่วถึง ควบคู่ไปกับการพัฒนาประชาชนให้สามารถใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ และส่งเสริมให้เกิดนวัตกรรมใหม่ๆ โดยมีระดับขั้นในการพัฒนาที่ผู้ร่วมเสวนาท่านหนึ่งใช้คำว่า 4A คือ

Availability: จะต้องมีโครงสร้างพื้นฐานอย่างทั่วถึงให้ประชาขนสามารถที่จะใช้งานได้
Access: ประชาชนจะต้องสามารถที่จะใช้งานได้ในราคาที่เหมาะสม
Awareness: ประชาชนจะต้องตระหนักถึงประโยชน์ในการใช้งาน
Ability: ประชาชนจะต้องมีความสามารถในการใช้งานเพื่อสร้างศักยภาพในการแข่งขัน

มีประเด็นที่น่าสนใจว่า อะไรคือเป้าหมายและตัวชี้วัดของ Digital Economy สิ่งเราสรุปกันว่าน่าจะมีสามด้านคือ

Digital Economy จะต้องทำให้ GDP ของประเทศสูงขึ้น ตัวชี้วัดที่สำคัญคือ GDP ของประเทศจะต้องเพิ่มขึ้นเป็นร้อยละเท่าไรที่เหมาะสม เป็นไปได้ไหมที่รายได้ของประชากรต่อหัวจะโตขึ้นสองเท่าภายใน 5 ปี ซึ่งก็จะต้องมีตัวชี้วัดย่อยตามมาคือ การมี Broadband อย่างทั่วถึงภายใน 2-3 ปี ประชาชนในประเทศมีการใช้ Internet ร้อยละ 70 ภายใน 5 ปี หรือสัดส่วนของอุตสาหกรรมภาตบริการที่ควรสูงขึ้น รวมถึงการวัดโดยจำนวนและมูลค่าของนวัตกรรมใหม่ๆ
ดัชนีความสุขของประชาชนต้องดีขึ้น Digital Economy จะต้องช่วยพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชน ลดการเดินทาง การเข้าถึงข้อมูลด้านสุขภาพ การใช้งานบริการต่างๆต้องว่องไวขึ้น ประชาชนจะต้องมีโอกาสในการศึกษาที่ดีขึ้นผ่านระบบดิจิทัล และต้องช่วยลดช่องว่างทางชนชั้นของสังคม ตัวเลขเหล่านี้อาจวัดยากแต่ก็ต้องหาตัวชี้วัดที่เหมาะสม
ดัชนีชี้วัด E-Government ของประเทศจะต้องสูงขึ้น เราถกกันว่าหน่วยงานที่เป็นดิจิทัลน้อยสุดคือภาคราชการ ธุรกรรมของราชการเป็นอุปสรรคต่อการทำ Digital Economy เรายังต้องใช้เอกสารมากมาย คนภาคราชการมี Digital Mindset ไม่มากพอ เราต้องเร่งปฎิรูประบบราชการให้เป็นดิจิทัล เพิ่ม E-Services ต่างๆ ลดการใช้เอกสาร ตัวชีวัดที่ดีคือ E-Government Index ของ UN ที่เราตกมาที่ร้อยกว่า ทำอย่างไรให้เราติด Top 20 ใน 5 ปีข้างหน้า

ทั้งหมดก็เป็นความเห็นส่วนหนึ่งของภาคเอกชนกลุ่มเล็กๆที่ได้แลdเปลี่ยนกันเมื่อวานนี้ ก็ได้แต่หวังว่าภาครัฐคงจะนำสิ่งต่างๆเหล่านี้ไปพิจารณาปฎิบัติบ้าง

ธนชาติ นุ่มนนท์

IMC Institue

นายกสมาคมอุตสาหกรรมเทคโนโลยีสารสนเทศไทย (ATCI)