ช่วงนี้เวลาที่ผมไปบรรยายตามที่ต่างๆ ผมมักจะแสดง Slide ตามรูปข้างล่างที่กล่าวว่า “In an era of the Internet of Things, companies that have the right IT architecture and infrastructure, and the right talent, capable of both handling fast-moving technologies and finding meaning in big data, will be able to leapfrog their competitors.” ใช่ครับในโลกของยุคปัจจุบัน ถ้าเราจะแข่งขันได้เราต้องมี โครงสร้างพื้นฐานและสถาปัตยกรรมไอทีที่ดี มีทีมที่มีความสามารถที่ไล่ตามเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว
บริษัทด้านเทคโนโลยีในต่างประเทศไม่ว่าจะเป็น Google, Facebook, Oracle, Uber หรือ Alibaba จะมีผู้เชี่ยวชาญด้านไอทีในบริษัทเป็นพันๆคน และจำนวนมากมีตำแหน่งเป็น Chief Technology Officer (CTO) ที่มีความรู้ด้านสถาปัตยกรรมและเทคโนโลยีไอทีเป็นอย่างดี ทั้งด้าน Infrastructure, Architecture หรือ core Technology อย่าง Cloud Computing, Big Data หรือ Web Programmming Framework แบบใหม่ๆ ผมจำได้ว่าเคยเจอบริษัทอย่าง Lazada ที่จ้างผู้เชี่ยวชาญด้าน Big Data Analytics นับสิบคน
บ้านเราฝันว่าจะเป็น Thailand 4.0 พยายามจะผลักดัน Start-up กัน และพยายามจินตนาการราวกับว่าคนไอทีไทยเก่งด้านเทคโนโลยีอย่างมากมาย ทั้งๆที่เราเองเล่นเทคโนโลยีแบบพื้นฐาน พัฒนาโปรแกรมเว็บอย่างง่ายๆ แม้เราอาจจะบอกว่าเรามีคนเก่งบ้าง แต่ก็น้อยมากๆอาจจะนับจำนวนได้ไม่กี่ร้อยคน ที่จะพอเข้าใจ Fast Moving Technologies เรามีคนอยู่แค่หยิบมีเดียวที่จะเข้าใจเรื่อง Microservices, Web Framework ใหม่, ภาษาคอมพิวเตอร์ใหม่ เรานับคนที่จะทำ DevOp, Container, Machine Learning และยิ่งหาคนที่จะเข้าใจ Large/Enterprise IT Architecture ก็ยิ่งยากกว่าหาเข็มในมหาสมุทร ดังนั้นอย่าแปลกใจถ้าจะบอกว่า เราอาจหาคนทำโปรแกรมเล็กๆที่พอรันให้ผู้ใช้จำนวนมากได้ แต่พอจะต้องขยายเพิ่มจำนวนมหาศาล ต้องการทีมงานจำนวนมาก ต้องการ IT Architecture ที่เหมาะสม เราก็อาจไปรอด และก็คงจะขยายไปเป็น Unicorn ไม่ง่าย เพราะในบ้านเราอย่าว่าแต่หา CTO เก่งๆเลย แม้แต่จะหา IT Programmer เก่งๆซักคนยังหายาก ดังนั้นที่ฝันก็คงไปได้ยากถ้าไม่เร่งสร้างคนในอีก 5-10 ปีข้างหน้า แล้วเราต้องการคนที่รู้เรื่องอะไรบ้างละครับ
ผมจะขอยกตัวอย่างอาชีพต่างๆที่ต้องเร่งสร้างดังนี้
IT Architect: บ้านเราแทบจะมีบุคลากรนับคนได้ที่เห็นภาพโครงสร้างไอทีขนาดใหญ่ว่าระบบต้องประกอบด้วยอะไรบ้าง จะทำให้ Scale ได้อย่างไร คนที่เข้าใจระบบ Cloud, Framework, Container, IT Security แต่ที่เรามีก็เพียง Programmer จำนวนหนึ่งที่เขียนโปรแกรมเว็บพื้นฐาน ถ้าเราไม่พัฒนาคนเหล่านี้ (ซึ่งก็พัฒนาค่อนข้างยาก) ผมเองก็ยังนึกไม่ออกว่า ระบบไอทีเราจะไปรอดได้อย่างไร นอกจากต้องซื้อโซลูชั่นและเซอร์วิสจากต่างประเทศ
Big Data: บุคลากรด้านนี้เรายังมีน้อยอยู่มาก จำนวนมากยังแทบไม่เข้าใจว่า Big Data คืออะไร และยังเล่นกับ Structure Data เพียงอย่างเดียว เราก็ยังเล่นกับโจทย์ BI และ Data Warehouse แบบเดิมเป็นส่วนใหญ่
Data Scientist: อนาคตของซอฟต์แวร์คือการทำ Amalytics และ Predictive เราต้องการนักวิทยาศาสตร์ข้อมูลที่สามารถเขียนโปรแกรม เข้าใจเรื่อง Machine Learning และมีความรู้ในธุรกิจเฉพาะ แต่ทุกวันนี้แม้แต่โปรแกรมเมอร์ง่ายๆเรายังหายังหาแทบไม่ได้ แล้วตำำแหน่งนี้คงไม่ต้องพูดถึง
Developer ขั้นเทพ: โลกของการพัฒนาซอฟต์แวร์ปรับเปลี่ยนไปมาก ทั้งเรื่องของภาษา, Framework, Software Methodology และ Tools ใหม่ๆที่เข้ามา แต่ทีมงานเราจำนวนมากก็ยังพัฒนาซอฟต์แวร์ในรูปแบบเดิมๆ การจะประยุกต์ใช้ Cloud PaaS หรือระบบใหม่ๆน้อยมาก
IT Security: เรายังหาคนที่รู้เรื่องระบบความปลอดภัยด้านไอทีเราน้อยมาก โปรแกรมเมอร์บ้านเราสนใจเรื่องความปลอดภัยไอทีน้อยมาก การพัฒนาโปรแกรมเราจำนวนมากละเลยเรื่องนี้ หลายโปรแกรมถ้ามีการใช้งานจริงจังก็คงมีช่องโหว่มหาศาล
IT Specialist: คนที่รู้เรื่อง Emerging Technology อย่างจริงจังเช่น คนเข้าใจเรื่อง Cloud Computing, Internet of Things, Blockchain, DevOp หรือ Container
จริงๆมีอีกหลายด้านที่ยังไม่ได้กล่าวถึง แต่แค่ตำแหน่งที่ยกมาก็แทบจะหาคนในตลาดได้น้อยมาก คนจบใหม่ก็ไม่ค่อยมี แต่เราก็ยังวนสอนกันแบบเดิมๆ และก็ฝันว่าอยากเป็นโน่นเป็นนี้ จะสร้าง Thailand 4.0 จะสร้าง Start-up เน้นคนมา Pitch ไอเดีย พัฒนาโซลูชั่นง่ายๆ ไม่มองเรื่องโครงสร้างขนาดใหญ่ เราเน้นการตลาดไม่ได้หวังเรื่องจะเกิดขึ้นจริงโดยไม่ดูความพร้อมของบุคลากรไอทีไทย ผมยังมองไม่ออกเลยว่าบริษัทเใหม่ๆหล่านี้จะโตขึ้นได้อย่างไร จะหาคนทำงานจำนวนมากได้อย่างไร จะหาใครมาเป็น CTO แต่ถ้าจะเน้นเอาแค่การตลาดลงข่าวผมว่าอันนี้เราไปได้ครับ ถึงเวลาหรือยังครับที่เราจะสร้างคนอย่างจริงจัง ลดการ PR ลง ปรับหลักสูตรในมหาวิทยาลัยด้านเทคโนโลยี หันมาสร้างคนอย่างจริงจังกันเถอะครับ
ธนชาติ นุ่มนนท์
IMC Institute