Data Digital Transformation #9: Data Strategy Canvas

การวางกลยุทธ์ด้านข้อมูล (Data strategy) จะมีลักษณะคล้ายๆกับการวางกลยุทธ์ทางด้านธุรกิจ (Business strategy) ซึ่งหลายๆคนอาจใช้ Template อย่าง Business Model Canvas (BMC) มาเป็นเครื่องมือในการช่วยวางแผน เพราะ BMC จะช่วยแบ่งความคิดออกมาเป็นองค์ประกอบในแต่ละด้านให้เข้าใจได้ง่ายขึ้น เป็นเครื่องมือช่วยทำให้การประชุมวางแผนกลยุทธ์สามารถกำหนดกรอบต่างๆได้ชัดเจนขึ้น สามารถเห็นได้ว่าในแต่ละด้านจะต้องมีกิจกรรมอย่างไร

ผมได้เข้าไปดูในเว็บไซต์ของ CDQ Competence Center และได้เห็น Template ในวางแผน Data Strategy ที่คล้ายๆกับ BMC ที่น่าสนใจ และอยากจะแนะนำให้องค์กรต่างๆลองนำไปใช้ โดย Canvas นี้มีองค์ประกอบต่างๆดังรูปข้างล่างนี้

Data Strategy Canvas นี้จะแบ่งเป็นสามส่วนคือ ส่วนที่เป็นกลยุทธ์ (Strategic layer) ส่วนการดำเนินงาน (Operational layer) และส่วนขั้นตอนปฎิบัติงาน (Implementation layer)

การกำหนด Data Strategy จะเริ่มจาก Strategic layer จะพิจารณาจากองค์ประกอบต่างๆดังนี้

• Need for action เพื่อระบุความจำเป็นที่จะต้องมี Data strategy ตอนนี้องค์กรเรามีความพร้อมด้านข้อมูลอย่างไร และทำไมจะต้องจึงจำเป็นต้องปรับเปลี่ยน
• Vision วิสัยทัศน์ขององค์กรทางด้านข้อมูล และบทบาทที่คาดหวังในอนาคต
• Mission and scope การกำหนดพันธกิจ ขอบเขต และเป้าหมายขององค์กรในด้านข้อมูล
• Business value คุณค่าเชิงธุรกิจที่คาดว่าจะได้จากการนำข้อมูลมาใช้

ในส่วนที่สองจะเป็น Operational layer ที่จะพิจารณาจากองค์ประกอบต่างๆดังนี้

• Key capabilities ระบุถึงสมรรถนะขององค์กรที่จะต้องมีหรือพัฒนาขึ้นเพื่อให้ Data use cases ที่ต้องการทำให้เป็นไปตามเป้าหมาย อาทิเช่น ทักษะบุคลากร การกำหนดตำแหน่งงานหรือโครงสร้างองค์กร กระบวนการทำงาน ตัวชี้วัด มาตรฐานที่จะใช้ หรือเทคโนโลยีต่างๆที่จำเป็นเช่น สถาปัตยกรรมทางด้านข้อมูล (Data architecture) แอปพลิเคชันทางด้านข้อมูล (Data application) หรือ วงจรชีวิตด้านข้อมูล (Data life-cycle) เป็นต้น

ส่วนสุดท้ายคือ Implemenation layer ที่จะพิจารณาจากองค์ประกอบต่างๆดังนี้

• Code of conduct การปรับเปลี่ยนวัฒนธรรมองค์กรให้มีการใช้งานข้อมูลมากขึ้น ซึ่งอาจครอบคลุมทั้งบุคลากรภายในและภายนอกที่เกี่ยวข้องเช่นลูกค้าหรือคู่ค้า
• Transformation คือ Roadmap ที่จะแสดงขั้นตอนในการปฎิบัติงานของกลยุทธ์ด้านข้อมูลและจะมีการทำงานอย่างไร

จะเห็นได้ว่า Data strategy canvas จะช่วยทำให้เราวางกลยุทธ์ได้อย่างเป็นระบบ ดังนั้นถ้าเราเริ่มต้นจากการหา Data use cases โดยใช้ Template จากที่ได้พูดถึงในตอนที่แลัว (Data Digital Transformation #8: เริ่มต้นการวางแผน Data strategy ด้วยการเลือก Data use cases) แล้วนำมาใช้ในการวางแผนต่อด้วย Data strategy canvas ชุดนี้ เราก็อาจจะได้ Data strategy ที่สมบูรณ์ขึ้น

ธนชาติ นุ่มนนท์

IMC Institute